De aanleiding is een uitnodiging door Austerlitz’ Belang. Er werd gevraagd een paar achtergronden over beperkte mobiele bereikbaarheid toe te lichten. Laat ik voor mezelf spreken. In heel Austerlitz kan ik – als ik buiten ben – goed bellen en appen, zelfs in het bos. Terwijl als ik bij mijzelf thuis binnen ben – Austerlitzseweg vlak bij de telecommast aan het begin van de Oude Postweg – is de verbinding zwak en slecht.
Dit heeft alles te maken met goede isolatie. Isolatie is er om in de winter de warmte binnen te houden en in de zomer de hitte buiten. Isolatie is dus ‘het zo goed mogelijk proberen het verplaatsen van warmte’ tegen te gaan. Warmte kan zich op drie manieren verplaatsen: 1 door geleiding, zoals bij de hete handvatten van een gietijzeren pan op het fornuis, 2 door stroming, zoals de lucht in je woonkamer warm wordt door een warme radiator of 3 door straling als je bijvoorbeeld de stralingswarmte van de zon op je huid voelt. Warmte verplaatst zich bij omgevingstemperatuur het snelst ‘door geleiding’, daarna komt ‘door stroming’, gevolgd door ‘via straling’.
In onze woningen is dus vrijwel overal directe geleiding tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ onderbroken. Een eensteens muur is vervangen door een spouwmuur, waarbij er een luchtspleet is gemaakt tussen een binnen- en een buitenmuur om directe geleiding tegen te gaan. In de spouw wordt de warmte tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ verplaatst door luchtstroming, ook wel convectie genoemd. Bij een raam is een enkele ruit vervangen door ‘dubbel glas’ waarbij ook weer een luchtlaag is aangebracht tussen binnen en buiten. Die spouw isoleert de geleiding tussen binnen en buiten. Bij een vloer is de kruipruimte de onderbreking van de geleiding en bij een dak zorgt de ruimte tussen het dakbeschot en de dakpannen voor die onderbreking. Dit werd allemaal al rond 1900 toegepast en de isolatie eisen werden steeds hoger.
Neem als voorbeeld HR++ glas. Hierbij is op de binnenruit een coating van metaal opgedampt – een flinterdun laagje metaal waar je doorheen kan kijken – waardoor de ‘langgolvige warmtestraling van binnen’ wordt gereflecteerd maar tegelijkertijd de ‘kortgolvige zonnestraling’ van buiten wordt doorgelaten. Dit is puur gedaan om de verplaatsing van warmte door straling tegen te gaan en voelt vooral erg comfortabel. Daarnaast is er, in de spouw tussen de twee ruiten, een speciaal gas gespoten, dat slechts door stromingswarmte (convectiewarmte) de warmte overdraagt. Tussen de twee ruiten zijn geïsoleerde afstandshouders geplaatst om warmtegeleiding tegen te gaan.
Wanneer je radiatorfolie achter je radiator plakt (moet je vooral doen! Kost weinig, helpt enorm!), zorg je er ook voor dat de warmtestraling niet ‘in de muur’ gaat zitten, maar wordt terug gereflecteerd. Bij vloer- en dakisolatie worden vaak isolatieplaten gebruikt, die aan twee kanten beplakt zijn met aluminiumfolie om te zorgen, dat de warmtestraling van de warmere binnenkant terug de woning in wordt gereflecteerd en bij een dak in de zomer de stralingswarmte van hete dakpannen terug naar buiten reflecteert.Tocht en kieren bij deuren en ramen zorgen voor warmteverlies in uw huis door ‘stromingswarmte’. Dit wordt verholpen door tochtstrippen. Let hierbij wel op voldoende luchtverversing door ventilatie, anders veroorzaakt u een slecht binnenmilieu met te veel schimmels.
Maar nu komt ‘ie: Je woning ‘goed isoleren’ volgens de maatstaven van 2021 betekent dus, dat je zorgt dat je de warmtestraling in de winter zo veel mogelijk binnen houdt en dat je de hittestraling van de zon in de zomer zo veel mogelijk buiten houdt. Dat doe je door zo veel mogelijk dunnen laagjes reflecterend metaal in de schil van je woning aan te brengen.
Laat nu juist deze reflecterende, spiegelende metaallaagjes ervoor zorgen, dat de golven van mobiele telefonie, die ook ‘langgolvig’ zijn, óók op deze coatings wordt gereflecteerd! Daarom heb ik ín mijn huis – op maar zo’n honderd tot honderdvijftig meter afstand van een GSM mast – zo slecht mobiel bereik. De ‘mobiele dekking’ zoals de telecomproviders dat zo fraai omschrijven, is groter dan 99% maar ik heb binnenshuis een slechte verbinding met mijn mobiele provider.
Gelukkig kan je daar wat aan doen als je Wifi hebt en wanneer jouw ‘Smartphone’ niet te oud is. Sinds 4G, de vierde generatie van mobiele telecommunicatiestandaarden, kan je ook het laatste stukje van de verbinding via de Wifi in je huis laten lopen in plaats van ‘via de telecom- mast’. Je komt dan via de ‘kabel’ (Ziggo Vodafone) of via de telefoondraden (KPN) ‘je huis binnen’ in plaats van via de langgolvige GSM-radiogolven, die door alle isolatie maatregelen zo ontzettend gereflecteerd en weerkaatst worden. Zo heb je binnenshuis altijd een goede verbinding. ‘Bellen via 4G’ wordt dit meestal genoemd. Op de site van je eigen telecomprovider wordt dit vaak goed uitgelegd.
Hoe doe je dit nu? Bellen over 4G als je hebt gemerkt dat je binnenshuis moeilijk mobiel kan bellen, terwijl je buiten voldoende bereik hebt? Ik heb de heldere uitleg van T-Mobile gekopieerd. Let Op! Er zijn twee routes! Voor een mobiele telefoon die werkt met Android en voor Apple. Zorg ervoor dat je altijd de meest up-to-date software op je telefoon hebt geïnstalleerd. Volg onderstaande stappen om in je toestelinstellingen de opties ‘bellen via 4G’ en ‘bellen via wifi’ in te schakelen. Succes! En mocht je er niet uitkomen, dan kun je altijd contact met me opnemen. Ik vind het belangrijk dat iedereen altijd overal goed mobiel bereikbaar is en 112 kan bellen! Buitenshuis maar ook binnenshuis! Dat is iets anders dan dat ik vind dat je midden in het bos op je telefoon je favoriete Netflix serie met een resolutie van 4k of hoger zou moeten kunnen blijven volgen 😉
Marinus Jan Veltman. Contact opnemen kan via: info@austerlitzduurzaam.nl